درحالیکه تعداد پروازهای هواپیماها در پاسخ به بهبود تدریجی تقاضا برای سفرهای هوایی افزایش مییابد، خطوط هوایی، شرکتهای هوافضا و تأمینکنندگان فلزات آنها برای تغییرات لازم در اندازه و نوع هواپیما برای حملونقل هوایی پس از همهگیری کرونا آماده میشوند.
ماهنامه پردازش: در ماه آگوست، یک جت ایرباس A321-XLR (برد بلند) که توسط شرکت هواپیمایی “جتبلو ایرویز” (JetBlue Airways) اداره میشود، پرواز نیویورک به لندن را به پایان رساند. خطوط هوایی آمریکا و یونایتد نیز برنامههایی برای استفاده از این هواپیما بر فراز اقیانوس اطلس دارند. بدون شک هواپیماهای دوربرد و تک راهرو دهها سال است که مسیرهای قارهای و بینقارهای با مسافتهای طولانی را میپیمایند. اما آنها به طور متوسط بین ۲۵۰ تا۳۵۰ مسافر گنجایش دارند. A321-XLR کوچکتر است و حدود ۲۰۰ مسافر را حمل میکند که نشاندهنده یک تغییر چشمگیر در حملونقل هوایی تجاری است.
این در واقع نوعی گذار از هواپیماهای بزرگ به هواپیماهای کوچکتر است، زیرا شش ماه قبل بوئینگ آخرین سفارش برای هواپیمای افسانهای ۷۴۷ را گرفت. آخرین هواپیمای جت غولپیکر چهار موتوره یک هواپیمای باربری خواهد بود که در سال ۲۰۲۲ به شرکت اطلس ایر (Atlas Air) تحویل داده میشود. تحویل این هواپیما به ۵۳ سال تولید فوقالعاده و قابلتوجه پایان میدهد که طی آن سالها بیش از ۱۵۰۰ هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ تحویل داده شده است.
برخی از هواپیماهای عریض چهار موتوره به عنوان هواپیماهای باربری و بعضی از آنها به عنوان هواپیماهای مسافربری با ظرفیت بالا و در مسافت طولانی به کار خود ادامه میدهند. اما در آینده نزدیک، پروازهای تجاری بیشتر با هواپیماهای دو موتوره با بدنههای عریض و باریک انجام میشود.
یک تغییر جهانی
“ایروداینامیک ادوایزری” (AeroDynamic Advisory)، پیشبینی میکند که ۵ درصد از کیلومترهای مسافری با درآمد جهانی به جای هواپیماهای عریض با هواپیماهای باریک پیموده شوند. “گلن مکدونالد” (Glenn McDonald)، رییس شرکت گفت: «این تغییر در واقع خبر خوبی برای آلومینیوم است، زیرا هواپیماهای عریض کامپوزیت بیشتری دارند. بدنه هواپیماها در ۱۰ تا ۲۰ سال آینده هنوز لولههای آلومینیومی هستند که از موتورهای توربوفن استفاده میکنند. ممکن است چند کامپوزیت جدید ببینیم، اما در کل تغییرات زیادی ایجاد نمیشود.»
این حتی برای نسل بعدی هواپیماهای تک راهرو پس از B737 و A320 هم صدق میکند. مکدونالد گفت: «ما پیشبینی میکنیم که آنها به احتمال زیاد دارای بال کامپوزیت و بدنه آلومینیومی باشند. هواپیمای A220 نمونهای برای مدلهای آینده تک راهرو است.» این هواپیما که توسط شرکت بمباردیه (Bombardier) به عنوان سری C طراحی شده است و اکنون با سرمایهگذاری مشترک با ایرباس ساخته میشود، دارای بال کامپوزیت کربن و بدنه ساختهشده از آلیاژ آلومینیوم-لیتیوم است. در سال ۲۰۱۹، بمباردیه کسبوکار هواپیمای جت منطقهای خود را به “صنایع سنگین میتسوبیشی” (Mitsubishi Heavy Industries) فروخت تا بر ساخت واگنهای قطار و جتهای تجاری تمرکز کند.
“جان مادرسول” (John Mothersole)، مدیر خدمات قیمتگذاری و خرید “آیاچاس مارکیت” (IHS Markit) گفت: «مدلهای تک راهرو و بدنه باریک با برد وسیع با قیمت انواع مدلهای دو راهرو و بدنه عریض ساخته میشوند. تغییر در سفرهای تجاری بخشی از آن است، اما همه مسافرهای هواپیما ترجیح میدهند پرواز مستقیم داشته باشند تا اینکه مجبور شوند با دو پرواز سفر خود را انجام دهند.»
با این وجود، مادرسول یک جنبه زیستمحیطی را نیز اضافه کرد. «طرحهای آب و هوایی ممکن است بر نحوه اجرای این برنامه تأثیر بگذارد. به احتمال زیاد ردپای کربن در هر مایل مسافر در برخی از مسیرها برای هواپیماهای پهنپیکر با ظرفیت بالا کمتر است. این موضوع ممکن است امتیاز و نقطه قوت هواپیماهای عریض باشد.»
مادرسول به چهار تحول اشاره کرد که تأمینکنندگان و سازندگان فلزات باید آنها را مدنظر داشته باشند: نسل جدید نیروگاهها، احیای احتمالی حملونقل مافوق صوت، توسعه نظامی هواپیماهای مافوق صوت و گسترش هواپیماهای بدون سرنشین.
یکی دیگر از عوامل تغییر هواپیمای پهنپیکر به هواپیمای باریکپیکر، زمان فرایند تولید است.
“جان کویکندال” (John Coykendall)، فرمانده دفاع و هوافضای جهانی در “دلوئیت” (Deloitte) گفت: «تبدیل شمش فلز به هواپیمای تمامشده حدود پنج سال طول میکشد و نکته مهم در این تجارت، ثبات است. هر ماه تعداد معینی از هواپیماهای آماده تولید میشود و وقتی سازندگان قصد دارند این تعداد را تغییر دهند، در صورتی که امکان آن را داشته باشند از سالها قبل برنامهریزی میکنند. این کار همیشه در مورد تداوم و پیوستگی است، حداقل تا زمانی که همهگیری کرونا همه چیز را زیر و رو کرد. این امر در تمام سطوح ساخت و تولید وجود دارد و برخی از شرکتهای سازنده قطعات را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.»
بااینحال، کویکندال خاطرنشان کرد: «در سال ۲۰۱۹ زنجیره تأمین تحت فشار زیادی قرار داشت. این همهگیری به همه افراد از تأمینکنندگان فلزات گرفته تا تولیدکنندگان قطعات وهواپیماسازان و موتورسازان اجازه تنظیم و سازگاری مجدد را داده است. همچنین به آنها اجازه میدهد تا سیستمها و فرایندهای خود را بهروز کنند. این مکث زمان لازم را برای ارتقاء و بهینهسازی تمام قسمتهای زنجیره تأمین فراهم کرده است.»
دلویت پیشبینی میکند که حدود ۹۵۰ تا هزار هواپیمای تجاری از انواع مختلف در سال ۲۰۲۱ تحویل داده شود که حدود ۸۰ درصد آنها باریکپیکر خواهند بود. این حدود ۱۷ درصد کمتر از کل هواپیماهای سال ۲۰۱۹ است. ایرباس در سال ۲۰۱۹ رکورد ۸۶۳ هواپیما را به دست آورد. بوئینگ رکورد ۸۰۶ فروند هواپیمای خود را در سال ۲۰۱۸ ثبت کرد.