دکتر علی امرایی مدیرعامل شرکت فولاد سنگان با ارایه مقاله‌ای به ماهنامه تخصصی پردازش به تشریح وضعیت فولاد جهان، وضعیت فولاد کشور، گزارشی از نقش فولاد سنگان در اقتصاد منطقه و افزایش سطح رفاه شهروندان، مشکلات و عملکرد شرکت در سال گذشته و هم‌چنین سهم ۹ فولاد سنگان در تولید گندله کشور در سال ۱۴۰۰، طرح‌های توسعه و… پرداخته است که در ادامه باهم می‌خوانیم:

وضعیت فولاد جهان

تولید فولاد در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال قبل با رشد ۳/۷ درصدی همراه بوده است. از عوامل مهم و موثر بر این رشد می‌توان به سیاست‌های ابلاغی جدید در بخش مسکن و تمایل فولادسازان چینی به تغییر فناوری و تولید فولاد مقاوم با ارزش‌افزوده بیشتر و فولاد سبز اشاره کرد.

مقایسه تولید فولاد کشور در دو سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نشان می‌دهد تولید کشور در سال ۲۰۲۱ به میزان ۱/۸ درصد کمتر از سال ۲۰۲۰ بوده است. در چهارماه اول سال ۲۰۲۲ نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل افت محسوسی به میزان ۸/۹ درصدی داشته است. البته بسیاری از کشورهای بزرگ تولیدکننده، وضعیت مشابهی داشتند. مثلا چین در چهارماه نخست سال ۲۰۲۲ حدود ۲/۵ درصد نسبت به سال قبل افت تولید داشته است. دو کشور هند و ترکیه در همین مدت با رشد ۶/۲ و ۱/۶ درصدی مواجه بوده‌اند. مسایل دیگری نظیر ادامه جنگ در اروپا شرقی و عدم‌نتیجه منشور چندگانه اروپا برای برون‌رفت از وضعیت جاری، کاهش صادرات سنگ‌آهن از مبدا برزیل، اوج‌گیری مجدد کرونا در برخی نقاط هند، چین و… منجر به کاهش خوش‌بینی نسبت بخش تقاضای فولاد شده است و درحال‌حاضر شاهد هستیم که کارشناسان رشد میزان تقاضا برای بخش فولاد را به محدوده ۰/۴ تا ۰/۵ درصد کاهش داده‌اند. برخی از عوامل کاهش تولید فولاد درکشور، ناشی از عوامل سطح جهانی است که بر تولید اکثر کشورهای تولیدکننده نیز تاثیرگذار است.

وضعیت فولاد کشور

برخی از عوامل کاهش تولید فولاد درکشور ناشی از عوامل سطح جهانی است که بر تولید اکثر کشورهای تولیدکننده نیز تاثیرگذار است. اما عوامل داخلی نیز وجود دارد که گاهی می‌توان از آن‌ها به‌عنوان تحریم‌های داخلی نام برد. با شروع گرما نگرانی‌های ناشی از قطع برق کارخانه‌ها و افت محسوس تولید تشدید شده است. درحال‌حاضر شرکت‌های تولیدی در یک شیفت کاری از ۲ شب تا ۹ صبح می‌توانند فعالیت کنند که همین هم با شرط محدودیت مصرف برق تا میزان ۴۰ الی ۵۰ درصد همراه است. فراموش نکنیم که کشور به دلیل قطعی برق و گاز در فصل تابستان و زمستان، بخش قابل توجهی نزدیک به ۱۰ میلیون تن و به ارزش شش میلیارد دلار در سال را از دست می‌دهد.‌ این مسایل در کنار تحریم‌ها شرایط کار را به مراتب سخت‌تر کرده است.

تحریم صنعت فولاد، منجر به کاهش قابل ملاحظه سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های صنعت کشور شده است. مشکلات ناشی از ضعف زیرساخت حمل‌ونقل و کمبود سرمایه‌گذاری در بخش فناوری و استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا را می‌توان از مسایل مهم صنعت فولاد کشور برشمرد. واضح است که دستیابی به ۵۵ میلیون‌تن تولید در افق ۱۴۰۴ نیازمند رفع هرگونه مانع زیرساختی است و باید ابتدا برای حل مشکلات کنونی چاره‌جویی و اقدام شود و آنگاه شرکت‌های صنعتی در کل زنجیره فولاد وارد عمل شوند. در‌حال‌حاضر شرکت‌های معدنی و فولادی برای حل چالش‌هایی نظیر کمبود برق و گاز آماده هستند و بعضا اقدامات عملی نظیر ساخت نیروگاه را شروع کرده‌اند اما به‌طور کلی، حل بحران انرژی نیازمند تعامل و همکاری نهادهای بالادستی و تولیدکنندگان است. ایجاد شرایط لازم برای تسهیل در روند عملیات ساخت نیروگاه برق توسط تولیدکنندگان فولاد و تضمین بازگشت سرمایه این شرکت‌ها امری ضروری است که امیدواریم این روند خوب همکاری که شروع شده است بیش از پیش مورد حمایت و توجه مسوولان مربوطه قرار بگیرد تا انشالله در اسرع وقت به نتیجه برسد.

فولاد سنگان

با تلاش و همت همکاران، برنامه‌ریزی مدونی در فولاد سنگان انجام گردید که منجر به اشتغال‌زایی دوهزار نفری به‌صورت مستقیم و شش هزار و ۵۰۰ نفری به‌صورت غیرمستقیم شده است. این امر نقش مهمی در اقتصاد منطقه و افزایش سطح رفاه شهروندان داشته است. در سال ۹۹ و۱۴۰۰ علیرغم همه مشکلات از جمله قطع برق و گاز که حدود سه ماه به طول انجامید، موفق به کسب سود بسیار خوب و بیش بیش از برنامه‌های پیش‌بینی شده به دست آورد، که اگر با قطعی برق و گاز مواجه نبود، می‌توانست بیش از ظرفیت اسمی کارخانه تولید و رکوردهای روزانه و ماهانه بیشتری  ثبت نماید، ولی به دلیل مشکلاتی که گفته شد چهار میلیون تن تولید داشته است. مجموعه عملکرد فولاد سنگان این شرکت را در زمره ۱۰۰ شرکت برتر ایران در imi100 قرار داد و در رتبه ۶۴ قرار گرفت، ضمن اینکه از نظر جهش فروش نیز در رتبه دوم شرکت‌های برتر قرار گرفت. در سال ۱۴۰۰ موفق به کسب تقدیرنامه سه ستاره تعالی سازمانی، تندیس برنزی در جایزه ۳۴۰۰۰ و کسب عنوان برترین شرکت ایران از چهارمین جایزه مسوولیت‌های اجتماعی ۱۴۰۰ شد که همه این‌ها نشان از عزم راسخ این شرکت در پیشبرد اهداف توسعه پایدار و عمل به مسوولیت‌های اجتماعی شرکتی دارد.

فولاد سنگان درسال ۱۴۰۰ موفق شد بیش از ۴ میلیون‌تن گندله و ۱/۵ میلیون تن کنسانتره علیرغم همه مشکلات تولید کند و رکوردهای متعددی را چه در تولید روزانه و چه ماهیانه و حتی بارگیری و انتقال محصول به ثبت رساند. در سال ۱۴۰۰ شاهد رشد ۱۰۶ درصدی فروش گندله از مبدأ فولاد سنگان بود که با توجه به تولید حدود ۴۴ میلیون‌تن گندله در سال گذشته باید گفت، سهم فولاد سنگان ۹ درصد بوده است که رقم قابل توجهی است و انشاالله با برنامه‌ریزی‌هایی که شده است در سال جاری این سهم افزایش خواهد یافت. پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد برای سال جاری تولید ۵ میلیون تن گندله و ۳/۵ میلیون‌تن کنسانتره محقق شود. این شرکت در تامین کنسانتره مورد نیاز سال ۱۴۰۰ نیز شاهد درصد تحقق ۲۳۰ درصدی بود که از برنامه پیش‌بینی شده جلوتر است.

طرح‌های توسعه‌ای بسیار ارزشمندی در فولاد سنگان با سرمایه‌گذاری بسیار خوبی برنامه‌ریزی شده و در آینده نزدیک کلنگ‌زنی خواهد شد. تمام کارهای مطالعاتی و تحقیقاتی و موارد لازم فازهای توسعه تولید، تامین انرژی و… انجام شده است و با راه‌اندازی این طرح‌ها فولاد سنگان به یک قطب بزرگ تولیدی و صنعتی در کشور تبدیل می‌شود. این طرح‌ها موجب رشد و پیشرفت صنعتی و اقتصادی زیادی در منطقه خواهد شد و انشالله زمینه اشتغال بسیار خوبی را در منطقه فراهم خواهد نمود.

خوشبختانه در حوزه رفاه پرسنل و خدمت‌رسانی به خانواده آن‌ها اقدامات خوبی صورت گرفته است. در این مسیر هر دو بعد آموزش و ارتقای سطح کیفی زندگی همکاران مدنظر است. در همین راستا طرح خانواده آرمانی فولاد سنگان شروع شده که موجب ارتباط و تعامل بسیار خوبی بین خانواده کارمندان و شرکت گردیده است.