ماهنامه پردازش – چندین دهه است که کشورها سوابق فهرست منابع معدنی کلیدی مورد نیاز خود را نگهداری میکنند.
به عنوان مثال، آمریکا در طول جنگ جهانی اول اقدام به تهیه فهرست “مواد معدنی جنگ” کرد. این فهرست حاوی مواد معدنی مهم بود که یافتن یا تولید انبوه آنها در داخل کشور وجود نداشت. این مواد معدنی عبارت بودند از قلع، نیکل، پلاتینیوم، نیترات و پتاس. از آن زمان، با رشد و نوآوری اقتصاد، فهرست مواد معدنی کلیدی نیز بهطور قابلتوجهی گسترش یافته است. قانون انرژی سال ۲۰۲۰ ماده معدنی کلیدی را اینگونه تعریف مینماید:
یک ماده معدنی غیرسوختی یا یک ماده معدنی ضروری برای امنیت اقتصادی و ملی آمریکا که زنجیره عرضه آن در برابر هرگونه وقفه و اختلال آسیبپذیر است. (قانون انرژی، ۲۰۲۰)
هماینک، ۵۰ ماده در این فهرست قرار دارند و پیمایش زمینشناسی آمریکا (USGS) برآورد کرده که چین تولیدکننده اصلی ۳۰ قلم از این مواد است. براساس دادههای USGS، سهم چین از واردات آمریکا دربرگیرنده ۱۰ ماده معدنی کلیدی است.
آمریکا کدام مواد معدنی کلیدی را از چین وارد میکند؟
آمریکا برای تأمین ایتریم ۱۰۰ درصد وابسته به واردات است و بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱، به میزان ۹۴ درصد واردات این فلز در آمریکا از چین صورت گرفته است.
ایتریم یک ماده نقرهای رنگ نرم است که از آن به عنوان مادهای افزودنی به انواع آلیاژها، تولید فیلترهای مایکروویو برای انواع رادار، به عنوان کاتالیزور در پلیمریزاسیون اتیلن و فرآیندی کلیدی در ساخت انواع خاصی از پلاستیکها استفاده میشود.
چین تأمینکننده اصلی مواد معدنی کلیدی فهرست شده زیر به آمریکا است:
ماده معدنی کلیدی | سهم واردات آمریکا از چین | واردات آمریکا (تن) | کاربردها |
ایتریم | ۹۴ % | ۱۰۰۰ | کاتالیزور، فیلترهای مایکروویو |
فلزات کمیاب خاک | ۷۴ % | ۱۱،۹۴۰ | تلفن هوشمند، دوربین |
بیسموت | ۶۵ % | ۲،۸۰۰ | متالورژی |
آنتیموان | ۶۳ % | ۲۵،۵۹۰ | باتری |
آرسنیک | ۵۷ % | ۵،۴۰۰ | نیمهرساناها |
ژرمانیوم | ۵۴ % | ۲۹،۰۰۰ | تراشهها، الیاف نوری |
گالیوم | ۵۳ % | ۱۲،۰۰۰ | تراشهها، الیاف نوری |
باریت | ۳۸ % | ۲،۳۰۰ | تولید هیدروکربنها |
گرافیت (طبیعی) | ۳۳ % | ۸۲،۰۰۰ | باتری، روانسازها |
تونگستون | ۲۹ % | ۱۴،۰۰۰ | متالورژی |
نکته: سهم چین از واردات مواد معدنی کلیدی آمریکا مبتنیبر میانگین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ است.
در عین حال، آمریکا تقریباً سه چهارم ترکیبات و مواد نایاب زمینی موردنیاز خود را از چین وارد میکند. عناصر کمیاب خاک آنها به صورت خوشههای کنسانتره هستند و چون به راحتی قابل استخراج نیستند، اینگونه نامیده میشوند که شامل ۱۵ عنصر هستند و به آنها فلزات چکشخوار هم گفته میشود.
ایتریم و اسکاندیم خواصی مشابه با فلزات نادرخاکی دارند و در سنگهای معدنی مشابهی یافت میشوند. آنها اغلب در مجموعه فلزات چکشخوار قرار میگیرند.
از فلزات نادر خاکی در انواع تلفن هوشمند، دوربین، دیسکهای سخت (هارد دیسک) و الئیدی و البته در صنایع دفاعی و انرژی پاک استفاده میشود.
آیا سیطره چین بر تأمین مواد معدنی کلیدی آمریکا موضوع مهمی است؟
USGS برآورد میکند چین بتواند به شکلی بالقوه باعث اختلال در تأمین جهانی کانی خاکی کمیاب (اکسیدهای کمیاب خاک) با کاهش ۴۰ تا ۵۰ درصدی تولید خود شود که این امر بر تأمینکنندگان قطعات پیشرفته مورد استفاده در سیستمهای دفاعی آمریکا اثر خواهد گذارد.
نسخهای از این جنگ تجاری از قبل به اجرا درآمده است. سال گذشته، چین اقدام به اجرای کنترلهای واردات ژرمانیوم و گالیم کرد. آمریکا در قبال ۵۴ درصد تقاضای مواد معدنی مورد استفاده در تولید تراشهها، صفحات خورشیدی و الیاف نوری وابسته به چین است.
کنترلهای چین به عنوان نوعی انتقام از آمریکا قلمداد میشوند که تأمین تراشه، نرمافزارهای طراحی تراشهها و ماشینهای لیتوگرافی به شرکتهای چینی را محدود کرده بود.