بر اساس انتخاب ستاد بزرگداشت هفته پژوهش و فناوری صمت: ساخت پایلوت آب شیرین کن جذبی فولاد هرمزگان، محصول تحقیق و توسعه برتر کشور شد
آذر ۲۸, ۱۳۹۹
ذوب آهن اصفهان، لوح رضایت‌مندی مشتری را کسب کرد
آذر ۲۹, ۱۳۹۹در گفت‌وگوى دكتر محمدرضا ظهيرامامى با ماهنامه تخصصى پردازش صورت گرفت : تشريح دستاوردها و حضور چشمگير “فراسان” در انتقال آب خليج‌فارس به فلات‌مركزى
در گفت‌وگوى دكتر محمدرضا ظهيرامامى با ماهنامه تخصصى پردازش صورت گرفت :
تشريح دستاوردها و حضور چشمگير “فراسان” در انتقال آب خليج‌فارس به فلات‌مركزى
تاریخچه‌ای از نقش شرکت فراسان در مگاپروژه انتقال آب خلیج‌فارس و چگونگی اجرای آن، مشخصات فنی پروژه، ویژگی‌های مثبت طرح نسبت به نمونه‌های مشابه در دنیا، بومی‌سازی و استفاده از توان داخلی و… ازجمله موضوعاتی بود که در گفت‌وگوی دکتر محمدرضا ظهیرامامی، مدیرعامل شرکت فراسان با ماهنامه تخصصی پردازش مورد بحث و بررسی قرار گرفت. باهم بخش اول این گفت‌وگو را می‌خوانیم
ویژگی‌های مگاپروژه انتقال آب از خلیج فارس به فلات‌مرکزی
فلات ایران منطقه نسبتا خشک و کم آبی است که در حدود ۷۵ درصد آن نیاز آبی وجود دارد و از طرفی در فلات مرکزی آن و در جنوب‌شرق کشور، بخش مهمی از معادن ایران نظیر معادن سنگ‌آهن و معادن مس به ویژه در استان‌های هرمزگان، کرمان و یزد واقع شده است که برای بهره‌برداری از این معادن طرح‌های توسعه‌ای بزرگی در صنایع معدنی مانند تولید و فرآوری سنگ‌آهن، فولادسازی و استخراج و فرآوری مس در جریان است. استفاده از معادن مذکور و طرح‌های توسعه‌ای آن با توجه به فرآیندهای تولیدی آن نیاز به آب شیرین فراوان دارد. از طرفی در این مناطق کمبود شدید آب شیرین حتی برای مصارف شرب و کشاورزی وجود دارد لذا با توجه به اهمیت موضوع و لزوم راه‌اندازی صنایع و از طرفی کمبود آب باعث گردید که سه شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، شرکت ملی مس ایران و شرکت معدنی و صنعتی چادرملو برای تامین کمبود آب مورد نیاز تاسیسات موجود و طرح‌های توسعه‌ای در دست اقدام خود، طرح نمک‌زدائی آب دریا و انتقال آن به محل‌های مصرف را در دستور کار خود قراردهند در این راستا شرکت تامین و انتقال آب خلیج‌فارس با مسوولیت مدیریت و اجرای این طرح بزرگ تاسیس گردید و بر اساس طراحی‌های انجام شده تصمیم‌گیری شد که در فاز اول پروژه ۱۱۰ میلیون مترمکعب آب دریا در بندرعباس توسط سیستم آبگیری از دریا برداشت و در مجموعه آب‌شیرین‌کن به روش اسمز معکوس (RO) شیرین‌سازی شده و توسط خطوط انتقال و ایستگاه‌های پمپاژ مربوطه به طول ۸۲۰ کیلومتر به محل کارخانجات سه شرکت فوق در سه قطعه انتقال پیدا نماید .
در قطعه اول به طول حدود ۳۰۰ کیلومتر و با ظرفیت ۴/۴ مترمکعب در ثانیه آب شیرین‌سازی‌شده به معدن گل‌گهر سیرجان انتقال پیدا می‌کند. در قطعه دوم به طول حدود ۱۵۰ کیلومتر و با دبی سه مترمکعب در ثانیه آب به معدن مس سرچشمه انتقال می‌یابد و در قطعه سوم به طول حدود ۳۷۰ کیلومتر و با ظرفیت دو مترمکعب بر ثانیه، آب از مس‌سرچشمه به صنایع فولاد معادن چادرملو در اردکان یزد انتقال پیدا خواهد کرد که مجری EPC کل خط انتقال و مخازن و ایستگاه پمپاژ در قطعه سوم شرکت فراسان با مشارکت شرکت فرپاک در بخش طراحی و مهندسی می‌باشد. ویژگی‌های این پروژه که آن را تبدیل به یک ابرپروژه ملی می‌کند به اختصار به شرح زیر است:
- ظرفیت برداشت آب از دریا و سیستم نمک‌زدایی و مقدار آب شیرین‌سازی‌شده بیشترین ظرفیتی است که تاکنون در کشور ساخته شده است و در منطقه نیز جزء بزرگ‌ترین ظرفیت‌های شیرین‌سازی آب دریا می‌باشد.
- طول خط انتقال آب شیرین‌شده به مقدار حدود ۸۲۰ کیلومتر با توجه به ظرفیت آب انتقالی و فشار کاری در کشور و منطقه بی‌نظیر است و تاکنون در این سطح پروژه مشابه‌ای انجام نشده است.
- انتقال آب از دریا به کویر با توجه به فاصله، سختی و مشکلات و هزینه‌های انجام آن تابویی بوده که تا قبل از اجرایی شدن این پروژه هیچ مجموعه دولتی و خصوصی انجام آن را امکان‌پذیر نمی‌دانستند که با انجام این پروژه تابوی آن شکسته و چراغ راه پروژه‌های مشابه آتی خواهد بود
- این ابرپروژه در این حجم عملیاتی و هزینه‌های اجرای آن کلا توسط بخش خصوصی و بدون سرمایه‌گذاری و حضور دولت انجام گرفته که در کشور تاکنون سابقه نداشته است و پروژه‌های این‌چنینی معمولا توسط بخش‌ها و بودجه‌های دولتی انجام می‌گردیده است
- در قطعه سوم کلا از لوله‌های GRP استفاده گردیده است که با توجه به اقطار مورد استفاده و فشار کاری و طول خط انتقال در کشور و منطقه بی‌نظیر و در دنیا جزء پروژه های خاص و منحصربه‌فرد می‌باشد.
موارد کلی فوق به همراه ده‌ها مورد دیگر این پروژه را به یک پروژه بزرگ ملی و یک ابرپروژه تبدیل کرده است که تا قبل از اجرا و راه‌اندازی آن اکثر مسوولان و متخصصان انجام آن را غیرممکن و نشدنی می‌دانستند که امروز ممکن شده است و قطعه اول آن راه‌اندازی و به‌زودی قطعه دوم و سوم آن نیز راه‌اندازی می‌گردد.
نقش و جایگاه شرکت فراسان در اجرای پروژه
برای توضیح جایگاه و نقش ما در این پروژه ابتدا واکاوی ابعاد و عظمت خود پروژه به عنوان یک مگاپروژه منحصربه‌فرد؛ نه تنها در سطح ملی و منطقه‌ای که در ابعاد جهانی ضروری است برداشت آب دریا و شیرین‌سازی آن در این حجم و طول بسیار و قطر بزرگ لوله‌ها و فشار بالا و این‌که برای اولین‌بار این پروژه آب را به فلات‌مرکزی ایران می‌آورد؛ جایی که آب در آن واجد اهمیت حیاتی برای شرب، صنعت و کشاورزی است. ضمن این‌که پروژه یاد شده آب را به منطقه جنوب‌شرق کشور انتقال می‌دهد که بخش بزرگی از معادن کشور نظیر معادن سنگ‌آهن؛ معادن مس و … را در خود جای داده و طرح‌های توسعه‌ای بزرگی در زمینه صنایع معدنی جریان دارد و دسترسی به آب می‌تواند به شکوفایی این طرح‌ها مدد برساند.
و اما نقش و جایگاه فراسان: شرکت فراسان سرمایه‌گذار و مجری انجام قطعه سوم این پروژه به طول ۳۷۱ کیلومتر و ظرفیت نهایی ۲۰۰۰ لیتر در ثانیه از مس سرچشمه تا فولاد اردکان وابسته به شرکت صنعتی و معدنی چادرملو می‌باشد. پروژه در ابتدا به صورت PCF تعریف گردیده بود که بعد از برنده شدن در مناقصه و انجام مهندسی‌ارزش و ارائه طرح برگزیده با همکاری و مشارکت شرکت مهندسی فرپاک و تائید آن توسط ارکان پروژه (مهندسان مشاور طوس‌آب، مدیریت طرح شرکت مشاور یکم و کارفرما شرکت تامین و انتقال آب خلیج‌فارس) به صورت EPCF تبدیل گردید و مهندسی و طراحی کل مجموعه خط انتقال در قطعه سوم به این مشارکت واگذار گردید. در طراحی جدید انجام شده ظرفیت خط انتقال از ۱۵۰۰ لیتر در ثانیه به ۲۰۰۰ لیتر در ثانیه افزایش پیدا کرد و فشار حداکثر از ۴۰ بار به ۲۵ کاهش پیدا نمود و کل خط انتقال به GRP تبدیل شد که مجموعه افزایش ظرفیت و کیفیت و امکان تسریع اجرای پروژه انجام شده، بدون بار مالی اضافه برای طرح و تقریبا با حدود قیمت اولیه قرارداد انجام گرفته است و جدای از افزایش کمیت و کیفیت اجرای پروژه که به واسطه طراحی انجام شده بوده، امکان تسریع در اجرای پروژه به‌دلیل استفاده از لوله‌های GRP یکی از نقاط بارز این پروژه در قطعه سوم به نسبت دیگر قطعات پروژه می‌باشد
از نقاط بارز دیگر انجام پروژه قطعه سوم و به‌دست آمدن برتری‌ها و مزایای پیش‌گفته، انجام سرمایه‌گذاری، طراحی مهندسی، ساخت، تامین، خرید، حمل، نصب، راه‌اندازی و آزمایش بهره‌برداری کلیه عملیات راه‌سازی، ساختمانی و تجهیزات مکانیکی، برق، کنترل، ابزاردقیق، تله‌متری و کنترل مرکزی و مونیتورینگ کلا توسط شرکت فراسان با همکاری شرکت فرپاک در بخش طراحی و مهندسی می‌باشد.
خدمات انجام شده و مشخصات فنی پروژه
طراحی، ساخت، تامین و تهیه لوله‌ها، مصالح و تجهیزات مکانیکی، برق، کنترل و ابزاردقیق و اجرای کلیه کارهای ساختمانی و کانال‌های مورد نیاز خط انتقال به طول ۳۷۱ کیلومتر به همراه ساخت حوضچه‌های بتنی شیرآلات بین‌راهی و مخازن ذخیره بتنی و ایستگاه پمپاژ جهت انتقال آب تصفیه‌شده به ظرفیت ۲۰۰۰ لیتر در ثانیه و آزمایش و راه‌اندازی کل خط انتقال آب و بهره‌برداری ۵ ساله، مطابق مشخصات فنی، دستورالعمل‌ها و استانداردهای منضم به پیمان و براساس نقشه‌های اجرایی تائید شده که در خطوط عمده شامل موارد زیر می‌باشد:
- ساخت، تامین، حمل، نصب، تست و راه‌اندازی لوله‌ها و اتصالات GRP مورد نیاز پروژه به طول ۳۷۱ کیلومتر و به اقطار ۱۰۰۰ و ۱۱۰۰ و ۱۲۰۰ میلیمتر و فشار کار ۱۰ الی ۲۵ بار
- تامین، حمل، نصب، تست و راه‌اندازی کلیه لوله‌ها و اتصالات فولادی، شیرآلات و تجهیزات مورد نیاز خط انتقال، مخازن و ایستگاه پمپاژ
- اجرای کلیه عملیات ساختمانی و حفاری و ساخت کانال‌های مورد نیاز خط انتقال و حوضچه‌های بتنی شیرآلات بین‌راهی به تعداد ۶۸۹ واحد
- تامین، خرید و حمل مصالح و اجرای کلیه عملیات ساختمانی ۶ سایت مخزن بتنی ذخیره آب و تامین، حمل، نصب و راه‌اندازی تجهیزات مکانیکی، برقی، کنترل و ابزاردقیق مربوطه با ظرفیت‌های یک مخزن ۱۰۰۰۰ مترمکعبی، سه مخزن ۱۵۰۰۰ مترمکعبی و دو مخزن ۲۰۰۰۰ مترمکعبی
- تامین و خرید و حمل مصالح و اجرای کلیه عملیات ساختمانی یک ایستگاه پمپاژ و تامین، حمل، نصب و راه‌اندازی تجهیزات مکانیکی، برق، کنترل و ابزاردقیق مربوطه با ظرفیت انتقال ۲۰۰۰ لیتر در ثانیه مشتمل‌بر ساختمان ایستگاه پمپاژ، مخزن مکش ۱۵۰۰۰ مترمکعبی و ساختمان‌های جنبی کنترل، بهره‌برداری، برق، دیزل ژنراتور، ترانسفورماتور، پست پاساژ و نگهبانی
- تامین، خرید و حمل مصالح و اجرای کلیه عملیات ساختمانی دو ایستگاه ضدعفونی با کلر از روش الکترولیز نمک و تامین، حمل، نصب و راه‌اندازی کلیه تجهیزات مکانیکی، برقی، کنترل و ابزاردقیق مربوطه با ظرفیت تزریق هر یک ۸۵۰۰ گرم کلر در ساعت
- تامین و حمل مصالح و تجهیزات، اجرا، نصب و راه‌اندازی خطوط انتقال نیروی برق فشار متوسط و ساخت پست پاساژ و ترانسفورماتور جهت تامین برق موردنیاز ایستگاه پمپاژ به ظرفیت ۷ مگاوات و طول ۴۰ کیلومتر و تامین برق سایت مخازن ذخیره به طول مجموع حدود ۴۵ کیلومتر و به ظرفیت مورد نیاز هر یک از سایت‌ها
- تامین، حمل مصالح و کلیه تجهیزات مکانیکی، برق، کنترل و ابزاردقیق و اجرا، نصب و راه‌اندازی سیستم انتقال اطلاعات با فیبرنوری، تله‌متری، مونیتورینگ و سیستم بهره‌برداری اسکادا برای کل خط انتقال به طول ۳۷۱ کیلومتر
- آزمایش عملکردی و راه‌اندازی یکپارچه خط انتقال و شش ماه بهره‌برداری آزمایشی و آموزش کارکنان کارفرما
- یک سال بهره‌برداری از کل خط انتقال آب قطعه سوم که قابل افزایش تا ۵ سال به درخواست کارفرما خواهد بود.
مزیت‌های استفاده از لوله‌های GRP تولید شده توسط فراسان
این پروژه بزرگ‌ترین پروژه انتقال آب تصفیه‌شده با توجه به روش شیرین‌سازی آب دریا (RO) و انتقال آن در ایران و منطقه می‌باشد که حضور در این پروژه و اجرای قطعه سوم آن که بزرگ‌ترین قطعه از نظر طول خط‌انتقال می‌باشد افتخاری برای شرکت فراسان و اثبات توانایی خود و معرفی برند در حوزه ساخت لوله GRP و پیمانکاری می‌باشد.
این پروژه برای اولین‌بار است که در این ظرفیت و طول در حال اجرا می‌باشد و به‌عنوان یک پروژه پیشگام است که برای اثبات برند فراسان در پیمانکاری حائز اهمیت است
در قطعه سوم در طرح اولیه ۷۵ درصد مسیر GRP بوده که در طراحی برگزیده و در حال اجرا ۱۰۰ درصد آن با استفاده از لوله‌های GRP بوده و با توجه به این‌که شرکت فراسان یکی از تولیدکنندگان این لوله در عرصه بین‌المللی می‌باشد لزوم حضور آن در این پروژه برای تضمین موفقیت پروژه قطعه سوم ضروری بوده است
برای اولین‌بار در ایران و منطقه از لوله‌های GRP با سایزهای ۱۲۰۰، ۱۱۰۰، ۱۰۰۰ میلیمتر و با فشار حداکثر ۲۵ بار و در این طول‌ها استفاده گردیده است و لزوم حضور فراسان به دلیل آن‌که با توجه به توان تخصصی و تجربی در ساخت و تولید این لوله‌ها و در بخش پیمانکاری اجرا، تضمین‌کننده نتایج مثبت و موفقیت‌آمیز استفاده از این نوع لوله‌ها در دیگر پروژه‌های مشابه می‌باشد و برای فراسان این یکی از اهداف اصلی بوده است.
در حال‌حاضر با توجه به این‌که پروژه در مراحل انتهایی نصب و راه‌اندازی می‌باشد و اکثر مقاطع خط انتقال تست گردیده و نتایج تمامی آنها مثبت بوده، خوشبختانه هدف‌گذاری‌ها به انجام رسیده و این توانایی نه‌تنها در شرکت فراسان نهادینه شده بلکه به همگان نیز جهت استفاده در پروژه‌های مشابه آتی اثبات گردیده است.
ادامه این مصاحبه در شماره آینده منتشر خواهد شد.
