شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیرآهنی به‌عنوان یک شرکت مهندسی- بازرگانی در موضوع بومی‌سازی و تامین قطعات مورد نیاز صنعت مس کشور شناخته شده و از جایگاه با اهمیتی برخوردار است.

ماهنامه تخصصی پردازش نیز با توجه به اهمیت این موضوع، گفت ‌و‌ گویی با دکتر محمد‌صابر شاهنوش، مدیرعامل شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیرآهنی انجام داده است که با هم می‌خوانیم:

لطفا تاریخچه‌ای از سابقه شرکت و نوع فعالیت آن بیان فرمایید.

شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیرآهنی در سال ۱۳۷۱ به‌دنبال اتخاذ تصمیم بالادستی کوچک‌سازی دولت، تاسیس و طبق اساسنامه آن کلیه مراحل بازرگانی شرکت‌های تحت پوشش معاونت فلزات غیرآهنی وزارت معادن و فلزات (به‌صورت تخصصی شرکت‌های ملی صنایع مس و صنایع آلومینیوم) در زمینه خرید و ترخیص کلیه کالاها اعم از مواداولیه، تجهیزات، ماشین‌آلات، لوازم یدکی و غیره، فروش کلیه فرآورده‌های تولیدی و محصولات تولیدی سهامداران در بازارهای داخلی و خارجی به‌صورت عمده و جزئی به این شرکت واگذار گردید. این شرکت در طول ۲۹ سال گذشته با ارائه خدمات فنی، مهندسی و بازرگانی به صنایع تولیدی، معدنی و تجاری کشور با در نظر گرفتن معیارهای کیفیت بالاتر، قیمت کمتر و زمان تامین مناسب، نسبت به ایفای نقش کلیدی خود در اعتلای صنایع معدنی کشور به‌طور خاص صنعت مس، اقدام نموده است.

این شرکت در طول بیش از ربع قرن حیات خود همواره پا به پای، رشد و توسعه صنعت مس کشور، توانمندی‌ها و امکانات خود را توسعه هدفمند داده و خود را به‌روزرسانی نموده است تا بتواند نقش خود را به‌عنوان مهم‌ترین رکن پشتیبانی در تامین مواد مصرفی، قطعات و تجهیزات مورد نیاز این صنعت ایفا کند و اطمینان‌بخش صنعت مس در حفظ و حراست از جریان تامین کالاهای مورد نیاز آن باشد.

آقای دکتر، اشاره فرمودید که فعالیت اصلی این شرکت، تامین و تدارک کالا و خدمات مورد نیاز صنایع، به‌خصوص شرکت مس می‌باشد، لطفا در مورد حجم کار و تنوع کالایی حوزه فعالیت شرکت توضیح بفرمایید؟

امروز این شرکت با تامین بیش از ۲۰ هزار قلم کالا به‌طور سالیانه، حضور بیش از ۷ هزار تامین‌کننده فعال در وندور‌لیست خود در قالب ۱۷۰۰ گروه‌کالایی، ترخیص بیش از ۱۰ هزار تن کالا به‌طور سالیانه، بهره‌مندی از یکپارچه‌ترین نرم‌افزارهای تخصصی تامین کالا و خدمات و شبکه دفاتر تخصصی در منطقه جغرافیایی مجتمع‌ها و استان‌های مهم بازرگانی و صنعتی کشور، توانسته به‌عنوان یک برند در حوزه بازرگانی، تامین و تدارکات صنایع معدنی مطرح شود.

در مورد مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در شرکت در سال‌های اخیر توضیح بفرمایید.

این شرکت در سال‌های اخیر نرم‌افزارهای سیستم جامع بازرگانی به منظور ثبت و نمایش تمام مراحل انجام فعالیت‌‌ها در حوزه تامین، سامانه شناسایی و ارزیابی تامین‌کنندگان به منظور شفافیت در نحوه شناسایی و به‌کارگیری منابع تامین و سامانه الکترونیکی برگزاری استعلام‌ها و پاسخ‌گویی تامین‌کنندگان را طراحی و پیاده‌سازی نموده است. هم‌چنین، ایجاد کارگروه‌های تخصصی بررسی امکان ساخت و بهره‌گیری از حداکثر توان تولید داخل، تمرکز بر بومی‌سازی حوزه‌های خرید و ساخت به‌ویژه در استان‌های دارنده صنعت مس و… از جمله فعالیت‌هایی هستند که این شرکت به آنها جامه‌عمل پوشانده و نمی‌توان به سادگی از کنار فعالیت‌های فوق گذشت.

از دیگر اقدامات مهم، تعامل با مراکز تحقیقاتی، پژوهشی، دانشگاهی و شرکت‌های دانش‌بنیان به منظور تسریع و تقویت تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و افزایش دامنه کالاهای تامینی از تولیدات داخل کشور است.

آقای دکتر، با توجه به اهمیت موضوع ساخت داخل نمودن قطعات خارجی، فعالیت‌های صورت گرفته در این خصوص را توضیح بفرمایید؟

شرکت خدمات بازرگانی در راستای توسعه ساخت داخل قطعات و کالاها توانست طی سال ۹۹ بالغ‌بر ۳۳۰۰ آيتم برای شركت ملي صنايع مس ايران تامین و تدارک نموده و به مجتمع‌هاي سرچشمه، شهربابك، خاتون‌آباد، سونگون و چهل‌كوره ارسال نمايد که از نظر مقایسه عملکردی در سه سال اخیر با در نظر گرفتن مشکلات و معضلات جنگ اقتصادی‌، برای یک واحد بازرگانی، قابل توجه و شایسته قدردانی از همکاران متخصص من در این شرکت می‌باشد، که به‌عنوان مهم‌ترین سرمایه و توانمندی این شرکت در تحقق این امر موثر بوده.

با توجه به مأموریت این شرکت به‌عنوان یک شرکت با عمده فعالیت بازرگانی در خصوص مشکلاتی که در مسیر تامین و تدارکات قطعات و کالا وجود دارد توضیح بفرمایید؟

شرکت خدمات بازرگانی در مسیر رشد و ارتقا ظرفیت‌ها و توانمندی‌های خود همواره با چالش‌هایی دست و پنجه نرم کرده است و بسیار از این چالش‌ها را به فرصت تبدیل نموده است.

از جمله مهم‌ترین چالش‌هایی که در چند سال اخیر بر کل صنایع تولیدی و بازرگانی در کشور سایه افکنده ، می‌توان به مسايل ناشي از نقض برجام و تشديد تحريم‌ها و کاهش قدرت چانه‌زنی در تعاملات با تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان خارجی (به‌خصوص در اخذ تضامین از آن‌ها ) اشاره کرد.

مشکلات به‌وجود آمده ناشی از کرونا و نامنظم شدن زمان‌های حمل کالا در کشورهای مختلف، ایجاد تاخیرات کنترل نشده در زمان‌بندی تامین و ساخت قطعات و کالا برای این شرکت و نیز برای تامین‌کنندگان پایین‌دست از جمله دیگر مشکلات بوده است.

با توجه به رویکرد کلی کشور به تمرکز بر اقتصادمقاومتی و افزایش تنوع و حجم تولیدات داخل، تعامل بین ارکان مختلف تولید (طراحی، ساخت، بازرسی، بازرگانی و قرارداد و بهره‌بردار) از لحاظ تقسیم پذیرش ریسک، موضوعی مهم و اجتناب‌ناپذیر است، چراکه کالایی که تا به حال به‌صورت وارداتی با زمان، کیفیت و قیمت مشخص تامین می‌شده، امروز مهندسی ‌معکوس شده و پروسه‌‌های طراحی، ساخت، کنترل و تست و … خود را می‌طلبد که این امر خود، می‌تواند ارکان یاد شده را متوجه ریسک‌هایی در زمان تامین، قیمت و کیفیت، تا حصول نتیجه مطلوب نماید.

از مهم‌ترین چالش‌های شرکت‌های بازرگانی، سرعت تغییر در قوانین و دستورالعمل‌های اثرگذار بر تامین، از طرف سازمان‌ها و نهادهای بالادستی است، مثل قوانین گمرکی، ارزی و … که امید است با تلاش مضاعف و سرلوحه قراردادن منویات مقام معظم رهبری و بهره‌گیری از ظرافت در نکته‌بینی ایشان در نام‌گذاری امسال ضمن ایجاد هماهنگی‌های لازم بین ارکان تصمیم‌گیر در قوانین و دستورالعمل‌ها، این چالش به فرصتی برای هموارکردن مسیر تولید و تامین برای فعلان این حوزه تبدیل شود.

پیش‌بینی شما برای آینده شرکت چیست و چه اهدافی برای شرکت مشخص کردید؟

از جمله مشخصه‌های کلیدی برای یک شرکت و یا یک کسب و کار موفق با نگاه به آینده، داشتن اهداف متناسب با مأموریت و خط‌مشی آن است، بنابراین شرکت خدمات بازرگانی نیز از این قاعده مستثنی نیست.

تلاش مستمر و بدون وقفه در رسیدن به اهداف تعریف شده در اقتصاد مقاومتی و تولید داخل، حركت به سمت تسهيل فرآيندهاي حوزه ساخت با تقویت كارگروه‌های ويژه ساخت داخل، تمرکز بر شناسايي شرك‌هاي دانش‌بنيان و حضور در نمایشگاه‌ها و برگزاری میزهای تخصصی در جهت بومي‌سازي اقلام مورد نیاز خطوط تولید مس با ياري مجتمع‌های تولیدکننده. ارتقاء سطح کیفی تولیدکنندگان و سازندگان داخلی با به‌کارگیری دانش فنی مهندسان و کادر فنی واحدهای بهره‌بردار، توسعه زیرساخت‌های فن‌آوری و اطلاعات به‌عنوان جزء لاینفک توسعه و پیشرفت در راستای، بهبود و ارتقا سامانه‌های تخصصی بازرگانی و… از جمله مشخصه‌های یاد شده به‌شمار می‌رود. ضمن آنکه افزایش رضایت‌مندی ذینفعان که یکی از موارد اصلی آن، افزایش سود‌آوری و ثروت‌آفرینی ، همیشه به‌عنوان یکی از اهداف اصلی مطرح است.

چه چشم‌اندازی را برای صنعت مس و به تبع آن شرکت خدمات متصور هستید؟

برای داشتن چشم‌اندازی واقعی، توجه به کلیات نفش صنایع معدنی، به‌خصوص صنعت مس در جهان و ایران لازم و ضروری است. صنعت مس با تولید جهانی حدود ۲۳ میلیون تن در سال ۲۰۱۹، به‌عنوان یکی از فلزات پرمصرف و استراتژیک مورد توجه است که البته با رشد روزافزون استفاده از فلز مس در صنایع مختلف، به‌خصوص در صنعت خودرو در سال‌های آتی، بر نیاز به مصرف آن افزوده خواهد شد که با توجه به جایگاه هفتم ایران در جهان از نظر ذخیره خالص مس، می‌توان به اهمیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی این صنعت و روند افزایشی مصرف در سال‌های آتی آن پی‌برد و این نویدبخش توسعه و چشم‌اندازی روشن برای این صنعت و شرکت‌های پایین‌دستی آن است.