افزايش واردات قراضه آهنى به بنگلادش و كاهش واردات ژاپن

نگاهى به صنعت فولاد بزرگ‌ترين كشور اسقاط‌كننده كشتى جهان

بنگلادش یکی از سریع‌ترین بازارهای رو به رشد واردات فلزات قراضه فولادی را در اختیار دارد که به میزان عرضه برای فولادسازان داخلی آن افزوده می‌شود.

ماهنامه تخصصی پردازش: اعتقاد بر آن است که بازار واردات فلزات قراضه بنگلادش اهمیت بسیار زیادی طی سال‌های آتی پیدا خواهد کرد. در ماه مارس، فست‌مارکتس برای نخستین مرتبه، شروع به قیمت‌گذاری فلزات قراضه سنگین فولادی ذوب شده یک و دو (۸۰:۲۰) وارداتی از مبدأ دریاهای عمیق با “سی‌اف‌آر” (cfr) بنگلادش کرد.

به گفته منابع صنعتی، بنگلادش حدود ۷ میلیون تن فولاد در سال ۲۰۱۹ تولید کرد که ۷/۷ درصد بیشتر از رقم ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۸ بود. بر اساس گزارش آماری منتشر شده توسط انجمن جهانی فولاد، این عدد در مجموع تقریباً دو برابر تولید سه میلیون و ۳۰۰ هزار تنی پاکستان در سال گذشته است. ظرفیت فعلی فولاد بنگلادش حدود ۹ میلیون در سال است و کارخانه‌های نورد این کشور عمدتاً اقدام به تولید میلگرد فولادی و میلگرد چهارگوش برای استفاده در بخش عمران می‌کنند.

علیرغم افزایش تولید فولاد بنگلادش در سال گذشته، این افزایش کمتر از اوج آن در سال ۲۰۱۷ بود یعنی زمانی که تولید در یک مقایسه سال به سال ۱۳ درصد رشد کرد و هم‌چنین در سال ۲۰۱۸ که میزان رشد آن ۴۴ درصد بود. کارخانه‌های نورد بنگلادش برنامه‌ریزی کرده بودند تا میزان تولید فولاد را در سال ۲۰۲۰ افزایش دهند اما شرکت‌کنندگان بازار می‌گویند که به دلیل درگیر شدن اقتصاد این کشور با همه‌گیری کووید ۱۹، این کشور در حال بازاندیشی برنامه‌های خویش است. کارخانه‌های بزرگ نورد این کشور در ماه ژوئن و به دلیل کاهش شدید تقاضای پایین‌دستی صنعت فولاد تنها با ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت خود کار کرده‌اند.

اکثر تولیدکنندگان در بنگلادش شامل کارخانه‌های کوچک نورد هستند که فولاد را از طریق کوره‌های القایی (IF) تولید می‌کنند و ماده اصلی مصرفی آنها قراضه فولادی و آهن اسفنجی (DRI) است. البته نفوذ در بازار و سهم بازار به طور فزاینده‌ای متمرکز در دستان چهار تولیدکننده بزرگ این کشور هستند: کارخانجات “نورد استیل ری‌رولینگ بنگلادش” ((Bangladesh Steel Re-Rolling Mills (BSRM)، شرکت “فولاد ابوالخیر” (AbulKhairSteel (AKS))، شرکت جی‌پی‌اچ “ایسپات” (GPH Ispat) و کارخانجات “نورد استیل ری‌رولینگ کبیر”(Kabir Steel Re-Rolling Mills).

ظرفیت کوره‌های قوس‌الکتریکی (EAF) در این کشور در نتیجه گسترش این شرکت‌های بزرگ رو به افزایش است. جدیدترین مورد از آغاز فعالیت‌های چنین واحدهایی، مربوط به شرکت “جی‌پی‌اچ ایسپات” در منطقه “چاتوگرام” (Chattogram) است. البته بحران کووید ۱۹ تأثیری قوی بر افزایش استفاده از کوره‌های قوس‌الکتریکی آن داشته است. منابع بازار می‌گویند این کارخانه می‌تواند اواخر امسال فعالیت کوره قوس‌الکتریکی خود با ظرفیت بالا را آغاز کند.

کارخانجات نورد بنگلادش، آهن احیای مستقیم (DRI) و فلزات قراضه داخلی یا بازار وارداتی مصرف می‌کنند. فلزات قراضه داخلی که کارخانجات نورد خریداری می‌کنند، عمدتاً ناشی از ذوب مجدد و رول کردن مجدد آهن قراضه کشتی‌ها است. بنگلادش حجم زیادی از این مواد را در اختیار دارد زیرا بزرگ‌ترین کشور اسقاط کننده کشتی در جهان به شمار می‌رود. این کشور ۲۳۴ کشتی را در سال ۲۰۱۹ در کارخانه‌های خود در منطقه چاتوگرام در طول نوار ساحل جنوب‌شرقی آن اسقاط کرد.

افزایش واردات آهن قراضه

افزایش تولید فولاد بنگلادش باعث افزایش حجم واردات فلزات قراضه در سال‌های اخیر شده است. بر اساس آمار صادرات آمریکا، در سال ۲۰۱۹، واردات بنگلادش از آمریکا با ۶/۲۰ درصد رشد نسبت به سال ۲۰۱۸ به یک میلیون و ۱۰ هزار تن رسید. فلزات قراضه ژاپن نیز محبوبیت زیادی در بنگلادش دارند و بر اساس اعلام انستیتو “بازیافت آهن و فولاد ژاپن” (Jisri)، میزان واردات از ۸۳ هزار تن در سال ۲۰۱۸ به ۳۱۸ هزار تن در سال ۲۰۱۹ افزایش یافت.

در نیمه نخست سال ۲۰۲۰، محبویت واردات فلزات قراضه به شکل محموله‌های بزرگ در بنگلادش افزایش یافت. این در نتیجه ظرفیت بیشتر فولاد این کشور بوده است.

جدا از این موضوع، محموله‌هاي فله نيز رواج يافته‌اند به ويژه در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۰ به دليل کمبود کانتينر در صنعت حمل و نقل. اين کمبود منجر به افزايش نرخ کرايه کانتينر شده که از جذابيت اين گزينه کاسته است.

به عنوان مثال، شنيده شده يک کارخانه نورد مستقر در چاتوگرام که معمولاً تنها کانتينر رزرو مي‌کرد، در ماه مارس براي چندين محموله فله از آمريکا و ژاپن سفارش‌گذاري کرد. ارزيابي قيمت سي‌اف‌آر بنگلادش براي محموله‌هاي درياهاي عميق از مبادي آمريکا، انگلستان، اروپاي شمالي و استراليا مد نظر قرار گرفته است. بنگلادش يک بازار مهم فلزات قراضه آهني نيز به شمار مي‌رود که اين به دليل خريد منظم محموله‌هاي فله‌اي فلزات قراضه آهني توسط اين کشور است.

در حالي که خريداران هندي تمايل دارند آهن قراضه فله را تنها زماني خريداري کنند که قيمت‌ها به کف رسيده‌اند يا زماني که نرخ کرايه محصولات فله‌اي رقابتي‌تر از کرايه کانتينر است (مانند فوريه تا مارس ۲۰۲۰)، بنگلادش يک خريدار منظم محموله‌هاي درياهاي عميق به شمار مي‌رود. اين بدان معنا است که کارخانه‌هاي نورد بنگلادش به طور فزاينده‌اي قادر به ارايه بازار فروش ديگري براي فروشندگان آهن قراضه فله‌اي در ساحل غربي آمريکا و استراليا هستند که به طور سنتي محموله‌هاي خود را به کشورهايي هم‌چون کره‌جنوبي و ويتنام حمل مي‌کنند.

تناژ بالاي حمل شده به بنگلادش همراه با ظرفيت رو به رشد و تعداد فزاينده خريداران محوله‌هاي فله‌اي، اين بازار را به طور فزاينده‌اي به عنوان يک شاخص فيزيکي در ميان شرکت‌کنندگان بازار فلزات قراضه تبديل کرده است.

افت مصرف ژاپن

افزايش ظرفيت بنگلادش و تقاضاي فلزات قراضه در زماني رخ داده که فروشندگان فلزات قراضه ژاپن مجبور به صادرات بيشتر مواد خود به دليل کاهش نرخ مصرف در بازار داخلي این کشور هستند. اين بر خلاف دورنماي ترسيم شده در فوريه ۲۰۲۰ بود که فست مارکتس اقدام به آغاز ارزيابي قيمت صادرات انواع گريدهاي فلزات قراضه ژاپن کرد.

توليد فولاد ژاپن در مقايسه سال به سال با ۴/۸ درصد کاهش در سال ۲۰۱۹ به ۹۹ میلیون و ۲۸۰ هزار تن رسید و تکمیل پروژه‌های ساختمانی برای بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰ که به دلیل همه‌گیری کووید ۱۹ به تعویق افتاد، تقاضا برای فولاد در این کشور را به شدت کاهش داد.

شیوع کووید ۱۹ باعث رکود شدید در تولید فولاد ژاپن شده و تقاضای برای فلزات قراضه فولادی در این کشور حتی شاهد وضعیت بدتری است. ژاپن ۳۰ میلیون و ۷۳۰ هزار تن فولاد بین ماه‌های ژانویه تا آوریل تولید کرد که طبق اعلام انجمن جهانی فولاد، ۸/۶ درصد پایین‌تر از مدت مشابه سال گذشته است.

با فلزات قراضه کمتر در داخل، ژاپن چهار ماه نخست امسال را صرف فشار بر صادرات فلزات قراضه بیشتر کرد. بر اساس اعلام وزارت دارایی ژاپن، این کشور ۹۰۳ هزار و ۱۶ تن فلزات قراضه در ماه آوریل صادر کرد. در مقایسه سال به سال، این رقم ۴۶/۳درصد بالاتر از آوریل ۲۰۱۹ و بالاترین رقم ماهانه از ماه مه ۲۰۱۳ است.

در ماه‌های ژانویه تا آوریل، صادرات به کره‌جنوبی که بزرگ‌ترین دریافت‌کننده سنتی فلزات قراضه ژاپن است، در یک مقایسه سال به سال، با ۲۰ درصد کاهش به یک میلیون و ۱۹۰ هزار تن رسید. کارخانه‌های نورد کره‌‌جنوبی نرخ تولید فولاد خود را کاهش داده‌اند و ورودی بازار فلزات قراضه آنها نیز به دلیل کاهش تقاضای فولاد به ویژه در بخش فولاد ویژه و با گرید بالای این کشور کند شده است.

در عوض، فروشندگان ژاپنی فشار بیشتری بر صادرات به تایوان و بازارهای در حال توسعه وارداتی هم‌چون بنگلادش و ویتنام داشته‌اند. در چهار ماه نخست سال‌جاری، صادرات به ویتنام دو برابر شد و به یک میلیون و ۱۳۰ هزار تن رسید و کارخانه‌های نورد ویتنام فلزات قراضه ارزان‌تر ژاپنی را در محموله‌های دریاهای عمیق از آمریکا و استرالیا انتخاب کردند.

در یک مقایسه سال به سال، صادرات فلزات قراضه ژاپنی به تایوان با ۸/۸۹درصد افزایش به ۱۰۱ هزار و ۲۶۲ تن در ماه آوریل رسید. در دوره زمانی ژانویه تا آوریل، حجم صادرات در یک مقایسه سال به سال با ۱۴۵/۱درصد رشد به ۴۰۴ هزار و ۱۳۱ تن رسید. بر اساس اعلام وزارت دارایی ژاپن، صادرات فلزات قراضه به بنگلادش نیز با ۳۸۵/۳ درصد رشد به ۲۹۶ هزار و ۶۲۶ تن در ماه‌های ژانویه تا آوریل رسید.

عامل کلیدی دیگر که در بازار ژاپن ایفای نقش می‌کند، قیمت و وجود “بوشلین شینداچی” (Shindachi busheling) با گرید بالا است. شینداچی عمدتاً توسط تولیدکنندگان محصولات فولادی سنگین هم‌چون خودروها و لوازم خانگی بزرگ تولید می‌شود.

در اواخر سال ۲۰۱۹ و اوایل سال ۲۰۲۰، اضافه قیمت شینداچی نسبت به آهن قراضه سنگین H2 تنها دو هزار و پانصد ین (۲۳ دلار) در هر تن به دلیل تقاضای ضعیف از جانب کره‌جنوبی بود که فروش بالای شینداچی به میزان زیادی به این کشور وابسته بود. قیمت‌های نسبتاً پایین برای شینداجی به افزایش ورودی فلزات قراضه با گرید بالا به ویتنام، تایوان و بنگلادش در سال ۲۰۱۹ کمک کرد. حجم صادرات شینداچی ژاپن با ۱۵ درصد افزایش در یک مقایسه سال به سال، به یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن در سال گذشته رسید.

البته آغاز و سپس گسترش کووید ۱۹ در ماه‌های فوریه تا مارس، منجر به تعطیلی‌های گسترده کارخانجات خودرو و خطوط تولید در سراسر ژاپن شد و بنابراین عرضه شینداچی به بازار سخت شد. در نتیجه، میانگین اضافه قیمت شینداچی نسبت به فلز قراضه سنگین H2 به میانگین سه هزار و ۶۰۰ ین در هر تن در ماه آوریل و سه هزار و ۲۵۰ ین در ماه مه رسید.

بین اواخر ماه مه و ماه ژوئن، سختی عرضه به شدت متمرکز بر فلز قراضه سنگین H2 ژاپن بود که باعث تورم قیمت‌ها کاهش اضافه قیمت شینداچی به حدود دو هزار و ۵۰۰ ین در هر تن شد. در مقام قیاس، اضافه قیمت شنیداچی نسبت به H2 به طور میانگین ۶ هزار و ۵۰۰ ین در هر تن در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۱۹ بود.

شرکت‌کنندگان بازار انتظار کاهش اضافه قیمت برای تسهیل فروش شینداچی به بازارهای در حال توسعه هم‌چون ویتنام و بنگلادش را در سال ۲۰۲۰ دارند.